نگاهی به کارکردهای دو تکواژ معرفه‌ساز و حسرت در زبان تاتی خلخال

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم ا نسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت ایران

چکیده

در زبان تاتی که از زبان‌های ایرانی شمال‌غربی است، عناصر و سازه‌های زبانی کهن بسیاری وجود دارد که امروزه در حال فراموش شدن هستند. در این مقاله دو تکواژ lə- و me- از تکواژهای تاتی بر مبنای گویش دروی (از گویش‌های شاهرود خلخال) بررسی می‌شوند. پرسش اصلی این تحقیق آن است که این دو تکواژ چه کارکردی دارند؟ شواهد زبانی بررسی‌شده در این مقاله نشان می‌دهد که تکواژ lə- در نام‌های خانوادگی و نام حیوانات خانگی، نشانۀ تحبیب و صمیمیّت؛ در مواردی نشانۀ معرفه؛ و در بافت‌هایی نیز یک وند اشتقاقی و اسم‌ساز است. تکواژ حسرتme-  یکی دیگر از تکواژهای بررسی‌شده در این مقاله است و نتایج بررسی نشان می‌دهد که این وند، باید ترکیبی از ضمیر متصّل غیرفاعلی اوّل‌شخص و نیز وند ندا -e(y) باشد. این وند در بافت‌های الف) مویه و سوگواری؛ ب) حادثۀ ناگوار و مصیبتی وحشتناک؛ ج) تعجّب یا تمسخر به‌کار می‌رود. کارکرد اصلی این تکواژ ظاهراً برای مویه و سوگواری بوده‌است.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار